ประวัติและที่มา 

ขนมปังหลักของเทศกาลเฉลิมฉลองของอิตาลีนี้มีอายุย้อนไปถึงยุคกลาง เมื่อผู้คนจะเปลี่ยนมาใช้สูตรขนมปังที่เข้มข้นขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองคริสต์มาส ซึ่งธรรมเนียมนี้มีบันทึกอย่างชัดเจนในต้นฉบับศตวรรษที่ 15 อย่างไรก็ตาม มีตำนานมากมายเกี่ยวกับต้นกำเนิดของพาเนโทเน 

ตำนานที่ 1 ขุนนางผู้อกหักและช่างทำขนมปัง 

ตำนานที่ได้รับความนิยมเล่าถึงขุนนางและนักล่าเหยี่ยวชื่อ อูเกตโต้ (Ughetto) ที่ตกหลุมรัก อาดาลกิซา (Adalgisa) ลูกสาวของช่างทำขนมปังที่กำลังประสบปัญหาทางการเงิน ครอบครัวของอูเกตโต้ไม่เห็นด้วยกับการเลือกของเขา อูเกตโต้จึงปลอมตัวไปทำงานที่ร้านเบเกอรี่ของคนรัก วันหนึ่งเขาได้นำเนยและน้ำตาลที่ซื้อมาจากการขายเหยี่ยวไปผสมในขนมปัง สูตรขนมปังหวานของเขาได้รับความนิยมอย่างมาก ทำให้กิจการของร้านดีขึ้น และเพื่อให้คนรักพอใจมากยิ่งขึ้น ใกล้ช่วงคริสต์มาส เขาได้เพิ่มเปลือกผลไม้เชื่อมและลูกเกดลงไปในส่วนผสม ทำให้ขนมปังนี้โด่งดังจนครอบครัวของเขายินยอมให้อูเกตโต้และอาดาลกิซาสมรสกันได้ 

ตำนานที่ 2 ขนมปังของโทนี่ 

ตำนานที่สองเกี่ยวข้องกับชื่อของขนมปังเอง โดย Panettone แท้จริงแล้วแปลว่า “ขนมปังขนาดใหญ่” (มาจาก panetto แปลว่าแป้ง และ one ที่แปลว่าใหญ่) แม้ว่าในภาษาอังกฤษจะแปลตามตัวอักษรว่า “ขนมปังของโทนี่” ก็ตาม 

ตำนานนี้กล่าวว่า ในศตวรรษที่ 15 ระหว่างงานเลี้ยงคริสต์มาสของดยุก ลูโดวิโค (Duke Ludovico) พ่อครัวได้ทำของหวานไหม้ไป และเด็กรับใช้ในครัวชื่อ โทนี่ (Toni) ก็ได้เสนอขนมปังหวานที่เขาทำจากของเหลือในครัว ซึ่งเป็นที่ถูกใจของดยุกอย่างมาก พ่อครัวจึงเล่าความจริงว่าโทนี่เป็นคนทำ ทำให้ขนมปังนี้ถูกเรียกว่า “พาเนโทเน” (ขนมปังของโทนี่) นับแต่นั้นมา 

ตำนานที่ 3 แม่ชีผู้ใจดี 

ตำนานที่โรแมนติกน้อยกว่าอ้างว่าขนมปังหวานนี้ไม่ได้ถูกสร้างโดยท่านชายอูเกตโต้ แต่เป็น ซิสเตอร์อูเกตต้า (Sister Ughetta) แม่ชีที่ต้องการทำขนมเพื่อสร้างความสุขให้กับซิสเตอร์คนอื่นๆ ในสำนักชีที่ยากจนช่วงคริสต์มาส เธอได้ทำเค้กโดยใส่ผลไม้และเปลือกผลไม้เชื่อม และก่อนอบ เธอได้ใช้มีดกรีดรูป ไม้กางเขน บนหน้าเค้ก ซึ่งรอยกรีดนั้นได้เปิดออกเป็นรูปโดมสวยงาม ทำให้ขนมนี้เป็นส่วนเสริมที่น่าพึงพอใจในมื้ออาหารที่เรียบง่ายของเหล่าซิสเตอร์